Kalp Damar Cerrahı As: Sporcu takviyelerinin içeriği beni dehşete düşürüyor

Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Eğitim Vazifelisi Doç. Dr. Ahmet Kağan As, bu bahiste dünya çapında yapılmış araştırmaları derlediği bilimsel sunumunda, gereksiz yere kullanılan vitamin ve desteklerin kalp hastalıklarından korumak yerine ölümcül olabilecek diğer tehlikelere yol açtığını kaydetti. Doç. Dr. As, özellikle sporcu desteklerinin içeriğinin dehşete düşürdüğünü belirterek, “Çok isterdim kalp hastalıklarından koruyacak mucize bir hap olsun lakin bu türlü bir şey yok” dedi.

Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği (TKDCD) tarafından geçtiğimiz ay Antalya’da düzenlenen 18’inci Ulusal Kalp Damar Cerrahisi Kongresi’nde “Kaçamadığımız sorular: Diyet destekleri ve işlevsel tıp” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Eğitim Vazifelisi Doç. Dr. Ahmet Kağan As, bu alanda yapılmış dünya çapındaki araştırmaları taradığını ve hiçbir bilimsel çalışmanın kalp damar hastalıklarından korunmak için muhakkak bir vitamin yahut besin desteğinin yararını gösteremediğini kaydetti.

Doç. Dr. As, özellikle sporcu desteği olarak kullanılan eserlerin içeriğine baktığında dehşete düştüğünü belirterek kıymetli ikazlarda bulundu. Doç. Dr. As, mucize bir hap olmadığını söz ederek tam bilakis bu desteklerin gereksiz ve uzun vadeli kullanımının, beyin kanaması, inme, hatta korunmaya çalışılan kalp hastalıkları riskinin kendisine yol açabildiğini söyledi. Öte yandan kongrede daha sağlıklı olma ümidiyle denetimsizce tüketilen vitamin ve besin desteklerinin, bilhassa kalp damar sıhhati açısından hiçbir yararı olmadığı, tam bilakis kalp krizi, inme yahut beyin kanamasına dahi yol açabileceği vurgulandı.

Ahmet Kağan As

Kalp damar hastalıklarını önleyecek “mucize bir hap” yok

Türk Kalp Damar Cerrahisi Derneği Medikal Tedaviler ve Esirgeyici Hekimlik Kurulu üyesi de olan Doç. Dr. As, “İnsanoğlu kolaya kaçıyor. Ben tertipli besleneyim gıdamı olması gerektiği formda alayım, tertipli spor yapayım, bedenimin düzeneklerini çalıştırayım, nizamlı uyuyayım, bunları yapmak yerine kolaya kaçmayı tercih ediyor. Bir hap alayım orada kaybettiklerimi, yapamadıklarımı onun sayesinde kazanayım diyor. Kalp damar hastalıklarını önlemede kullanılabilecek besin desteği var mıdır yok mudur aslında bunu konuşmak gayeli yola çıktık. Kalp damar hastalıklarını önlemede çok isterdik ki mucize ilaç ya da destek şudur diyebilmeyi. Lakin bu türlü bir ilaç ya da destek yok. Kural genel olarak şöyle işlemeli: Eksik olanı yerine koyalım” dedi.

E vitamininin fazlası ölümcül

Uzun periyodik C vitamini kullanımında kalp hastalığı riski

Özellikle kış mevsiminin gelmesiyle bir arada ağır formda kullanılan C vitamininin uzun vadeli kullanımlarda risk yaratabileceğine de işaret eden Doç. Dr. As, “Covid pandemisi devri destekleyici takviye olarak çok kullandık. Yüksek dozlarda çok da faal oldu. Ancak sağlıklı bir bireyde kalp damar hastalıklarını önlemek açısından baktığımızda, C vitamini de bunlardan biri değil. Yani ben kalp damar hastası olmayayım diye C vitamini kullanmaya başladığınızda, hele de muhakkak bir dozun üzerine çıkıldığında bırakın önlemeyi, kalp damar hastalığına daha çok sebep olduğu gösterilmiş. Kış dönemi boyunca kısa periyodik olarak kullanılabilir, bağışıklığı güçlendirmek açısından. Lakin bedende eksikliği yoksa, kalp damar hastası olmamak için hayatınızın bir yerine uzun müddetli C vitamini kullanımını koymamalısınız” diye konuştu.

Sporcu takviyelerindeki tehlike

Doç. Dr. As, toz veya kapsül olarak sunulan sportmen besinlerinin içeriğine baktığında dehşete düştüğünü söyleyerek şunları söyledi:

“Toz ya da kapsül formunda olanlar fark etmez, içeriğine baktığımda ben dehşete düşüyorum. Birçok bitkisel ekstre de dahil olmak üzere, yalnızca bildiğimiz mineraller de değil, birçok takviyeyi barındırıyor ve yüksek ölçüde kullanımı önerilerek servis ediliyor. Şahsen kendi adıma söylüyorum, akıl alır bir şey değil! Çok tehlikeli ve bunun bedende nasıl metabolize olacağı, bedene nasıl ziyan vereceğini kimse öngöremez. Bilhassa atlet dayanak eserlerinde tehlike çok büyük bu nedenle. Asıl tehlike karaciğer ve böbreklerimizde oluyor. İçeriği aşikâr olmayan ya da aşikâr olsa da ölçüsü çok yüksek tutulan her eser bir biçimde bu organlarımızı tehdit eder hale geliyor. Yalnızca bu destekleri alıp daha hoş bedene sahip olacağım derken, böbreklerden karaciğerden olmak var. Kas yapmak niyetiyle çıktığımız yolda organlarımızı kaybedebiliriz.”

D vitamini ve balık yağı bilmecesi

En sık kullanılan desteklerden D vitaminine de değinen Doç. Dr. As, şunları söyledi:

“Kış döneminde güneş görmüyoruz ya da kapalı ortamlarda çalışıyoruz. Bu durumda D vitamini desteği alalım diye düşünebiliriz. Ancak yeniden kardiyovasküler hastalıklardan korunma emelli D vitamini desteğinin eksikliği yoksa hiçbir yararı yok. Doğal yollardan almayı tercih etmek gerekiyor. Zira bunun da aşikâr yan tesirleri olabiliyor. Balık yağı konusunda ise bilhassa formülasyonlarında iki seçenek var; Omega 6 ve Omega 3. Çalışmalarda Omega 6’nın kalp hastalıklarından korunmada yararı pek görülmemiş. Biz daha çok Omega 3’e ağırlaşıyoruz. Bunda da EPA ve DHA kombinasyonları karşımıza çıkıyor. Piyasadaki birçok eser, yüzde 90’dan fazlası, EPA-DHA birlikte içeriyor. Fakat yapılan çalışmalar göstermiş ki EPA’nın tek başına yani izole halde yararlı olduğu görülmüş. Kombinasyonların korunmada direkt yeri yok. İzole EPA formu bulabiliyorsak evet, bu bir ölçü kalp damar sıhhati açısından yararlı olabilir. Lakin burada da tercihimiz desteğini alana kadar, doğal yollardan yani balık üzerinden balık yağını tüketmek.”

Gereksiz kalsiyum desteği damar tıkıyor

Kalsiyumun da çok sık kullanılan bir destek mineral olduğuna işaret eden Doç. Dr. As, “Kemik sağlığı açısından değerli bir mineral. Lakin kalp damar hastalıklarını önlemeye yararı olmuş mu diye çalışmalar yapılmış. Kalsiyum da gereksiz kullanımda bırakın önleyici tesirini daha da ziyan veriyor. Zira kalsifikasyona yani kireçlenmeye neden olarak, tam bilakis kalp damar rahatsızlıklarına yol açan bir tesir yapıyor. Moda olan bir destek de çinko. Gerek daha tanınan olmasından ötürü, hoşluk ve kozmetik alanlarda olsun, gerekse çocuk sıhhatinde bile enfeksiyon gelişiminde ve gibisi birçok alanda çinkonun eksikliğini duyabiliyoruz. Desteğini de önerebiliyoruz. Lakin kalp damar hastalıklarına baktığımızda birincil ve ikincil korunmada bilimsel datalar diyor ki çinkoyu destekleyelim, eksikliğini yaşatmayalım ancak gereksiz yere alırsanız kalp hastalıklarına yakalanmazsınız demek için kâfi bilgi yok” diyerek kelamlarını noktaladı. (DHA)