ALMANYA – Thüringen eyaletinde 1 Eylül’de düzenlenen meclis seçiminde birinci parti olan faşist parti Almanya için Alternatif’in (AfD) yasaklanması için dört partiden 37 federal milletvekili harekete geçti. Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), Yeşiller ve Sol Parti’den (Die Linke) milletvekilleri, AfD’nin yasaklanması için Federal Meclis Başkanlığı’na önerge verdi.
Önergede, AfD’nin özgürlükçü demokratik nizamı yok etmeyi amaçladığı, bunun için aktif çaba ettiği söz edildi. Federal Meclis’ten AfD’nin yasaklanması için Anayasa Mahkemesi’ne başvurması, ayrıyeten, partiye devlet yardımının kesilmesi talep edildi. Almanya’da bir partinin yasaklanması için Federal Meclis, Eyalet Temsilciler Meclisi ve Federal Hükümet’in Anayasa Mahkemesi’ne başvurma hakkı bulunuyor.
‘ANAYASA’NIN BİRİNCİ HUSUSUNU DEFARLARCA İHLAL ETTİ’
Milletvekilleri, Anayasa’nın birinci hususu olan, “İnsan onuru dokunulmazdır” prensibinin AfD tarafından tekraren ihlal edildiğini belirtti. Bilhassa göçmenlerin, Müslümanların ve LGBTİ+ bireylerin onurlarının AfD tarafından ‘yaralandığını’ tabir ettiler. Milletvekilleri, yasaklama taleplerine ispat olarak bu yıl Kuzey Ren Vestfalya ile Thüringen eyaletlerinin yüksek yönetim mahkemelerinin AfD’yi, ‘aşırı sağcı kuşkulu vaka’ olarak sınıflandırmasını gösterdiler. Her iki eyaletin anayasa muhafaza daireleri AfD’yi ‘aşırı sağcı kuşkulu vaka’ olarak izlemeye almış, parti de buna karşı dava açmıştı. Thüringen’in yanı sıra Saksonya Anhalt ile Saksonya eyaletlerinin anayasa müdafaa daireleri de, AfD’yi ‘aşırı sağcı’ olarak sınıflandırıyor.
ÖNERGENİN FEDERAL MECLİS’TE KABUL EDİLME BAHTI DÜŞÜK
Ancak, AfD’yi yasaklama önergesinin Federal Meclis’te kabul edilmesi mümkünlüğü hayli düşük zira partilerin kümeleri yasaklanma taleplerine uzaklıklı duruyor. Esas münasebetleri, AfD’yi yasaklamak için ‘yeterince delil olmadığı’ tarafında. Bunun yanı sıra, parti ile siyasi olarak uğraş edilmesi gerektiğini savunuyorlar.
Anayasa Mahkemesi, 2017 yılında aşırı sağcı parti Almanya Nasyonal Sosyalist Partisi’nin (NPD) yasaklanması talebini reddetmiş, parti yasaklamak için ağır şartlar getirmişti. Önerge için teşebbüsün öncüsü CDU federal milletvekili Marco Wanderwitz, uzun vakittir AfD’nin yasaklanması için uğraşıyor, bunun için kâfi delil olduğunu düşünüyor.
SPD İÇİNDE AFD YASAĞI KONUSUNDA FARKLI GÖRÜŞLER
SPD’li Federal Başbakan Olaf Scholz, AfD’nin yasaklanması taleplerine olumlu bakmıyor. Geçen mayıs ayında bu bahiste yaptığı açıklamada, bir demokraside parti yasaklanmanın çok sıkıntı bir problem olduğunu söylemişti. SPD’nin Eşbaşkanı Saskia Esken ise, AfD’nin yasaklanmasından yana görüş bildirmişti.
SPD’nin diğer Eş Başkanı Lars Klingbeil, AfD’yi yasaklama teşebbüsü konusunda yaptığı açıklamada, hususun ‘uzmanların işi’ olduğunu söyledi. Alman Haber Ajansı’na (DPA) konuşan Klingbeil, mevzunun siyasi değil, hukukî bir problem olduğunu lisana getirdi. Anayasa müdafaa dairelerinin yasaklama için kâfi ispat toplamaları halinde, siyasetçiler olarak harekete geçeceklerini belirtti. Bununla birlikte, AfD ile siyasi olarak uğraş edilmesinden yana olduğunu söz etti. Brandenburg Eyaleti’nin SPD’li Başbakanı Dietmar Woidke’nin bunu başardığını söyledi. Woidke, 22 Eylül’de yapılan eyalet meclisi seçiminde AfD’nin önünde birinci parti olarak öne çıkmıştı.
Hür Demokrat Partili (FDP) Federal Adalet Bakanı Marco Buschmann da AfD’nin yasaklanması taleplerine aralıklı duruyor. Buschmann, kâfi ispat toplanması halinde dava açılmasından yana görüş bildirmişti. Yasaklama davasının kaybedilmesi halinde bunun AfD’ye yarayacağını belirtmişti.