Bursa’da seçim: Sinan Ateş etkisi, başa baş yarış beklentisi

BURSA – Türkiye’nin “tarihi” seçimine 16 gün kaldı. İstanbul, Ankara ve İzmir’in akabinde Türkiye’nin en büyük dördüncü kenti Bursa’da sandık günü yaklaştıkça sokaktaki siyaset de hareketlendi.

Sanayi ve tarım alanlarıyla Türkiye iktisadının değerli kentlerinden Bursa’da yaklaşık 2 milyon kişi oy kullanacak. AK Parti’nin güçlü olduğu kentte son periyotta Millet İttifakı’nın yükselişi dikkat çekiyor. Lokal seçimlerde muhalefetle iktidarın başa baş yarıştığı Bursa’nın nabzını tuttuk.

BURSA’NIN ZELZELEDEN HAVA KİRLİLİĞİNE ÇOK SAYIDA SORUNU VAR

Marmara’nın güneyinde, Uludağ’ın eteklerinde kurulu olan Bursa geniş ovalara açılan coğrafyasıyla tarımın öne çıktığı bir kent. Otomotiv ve dokuma dalının baş aktörlerini barındıran kent irili ufaklı birçok sanayi tesisine sahip ve “küçük metropol” olarak anılıyor. “Kaçak sanayileşmenin” yıllar içerisinde uzunluk gösterdiği ve kentin batısından doğusuna genişlediği Bursa’nın etraf ve trafik olmak üzere çok sayıda sorunu bulunuyor. Kuzey Marmara Fay hattının eteğine kurulu kent sarsıntı açısından riskli olarak nitelenirken yıllar içerisinde çarpık kentleşmenin tesirleriyle küçük “gettoların” oluştuğu, imara açılan alanların tartışma yarattığı kent olarak dikkat çekiyor. AK Parti’nin iktidara geldiği günden bu yana lokal idarede olduğu kentte bir öbür sorun ise göç. Yıllar içerisinde nüfusu katlanan ama buna uyumlu şehircilik siyasetlerinin geliştirilemediği kentte işsizlik de en kıymetli sorun olarak söz ediliyor. Genç işsizliğinin yaygın olduğu kentte bilhassa dokuma alanındaki kayıt dışı çalışmanın önüne geçilmediği tabir ediliyor. Sarsıntıdan iktisada hava kirliliğinden tarıma Bursa’nın birçok sorunu bulunuyor.

SİNAN ATEŞ TESİRİ, CUMHURBAŞKANLIĞI İÇİN BAŞA BAŞ YARIŞ ÖNGÖRÜSÜ

AK Parti’nin yıllardır güçlü olduğu kentte siyasi istikrarlar son dönemde “esnedi.” 2019 seçimlerinde CHP’nin büyükşehir belediyesini kıl hissesi AK Parti’ye kaptırmasının akabinde Kemal Kılıçdaroğlu’nun “pişmanlığım” dediği Bursa’daki seçmen profili baskın olarak “milliyetçi muhafazakarlar”dan oluşuyor.

MHP’nin simge isimlerinin doğduğu, AK Parti’nin kıymetli kademelerine yönetici olan isimlerin geçmişte vazife aldığı kentte Cumhur İttifakı’nın gücü büyük oranda devam ediyor. Bursalı olan eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş’in silahlı akın sonucu öldürülmesinin akabinde MHP’nin gerekli yansıyı göstermediğini belirtenler MHP’nin oy kaybı yaşayacağı görüşünde. Bu reaksiyonların tamamının muhalefet bloğuna oy olarak dönmeyeceğini tabir edenler bilhassa Cumhur İttifakı kanadını destekleyenlerin bir kısmının sandığa gitmeyeceğini belirtiyor. Bu reaksiyon oylarının bir kısmının DÜZGÜN Parti’ye yöneleceği görüşü kent genelinde hakimken partinin Bursa’da Türkiye ortalamasından daha fazla oya ulaşabileceği tabir ediliyor.

Seçilebilecek sıralardan Gelecek Partili ve Saadet Partili iki ismi Bursa’da aday olarak gösteren ve bir evvelki seçim 5 milletvekili çıkaran CHP’nin de bu sayıyı arttıracağı bedellendiriliyor. Yıllardır Türkiye’deki genel sonuçlara benzeri tablonun açığa çıktığı Bursa’da cumhurbaşkanlığı yarışında ise Recep Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçdaroğlu’nun başa baş müsabakası bekleniyor. Milliyetçi muhafazakâr seçmenin oylarının tesiriyle Erdoğan’ın Bursa’da küçük bir farkla yarışı önde bitirebileceğini tabir edenler bilhassa iktisat alanında yaşanan olumsuzluğun tesiriyle ibrenin Kılıçdaroğlu’na dönebileceği şerhini de düşüyor.

7 Haziran 2015’teki seçimlerde Bursa 2’nci bölgeden milletvekili çıkaran HDP de 14 Mayıs öncesi epeyce tezli. Seçimlere Yeşil Sol Parti listeleriyle giren parti bu bölgeden çıkacak bir milletvekiline kesin gözüyle bakıyor.

HANGİ ADAYLAR DİKKAT ÇEKİYOR?

Bursa Meclis’te 20 milletvekiliyle temsil ediliyor. Bir evvelki genel seçimde AK Parti 11, CHP 5, İYİ Parti ve MHP 2’şer milletvekili kazanmıştı. İki seçim bölgesi bulunan kentte gücünü korumak isteyen AK Parti’nin adayları ortasında Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile eski İçişleri Bakanı Efkan Ala dikkat çekiyor.

Yerel seçimlerde yükselen oy oranını daha da artırmayı hedefleyen CHP’de ise kent hastanelerine yönelik tespitleri ve korona virüsü salgınına dönük açıklamalarıyla kamuoyunun yakından tanıdığı Prof. Dr. Kayıhan Pala birinci bölgede birinci sıradan aday olarak gösterildi. Çok sayıda Balkan göçmeninin yaşadığı kentte CHP’nin bir öbür liste başı ismi Balkan derneklerinin desteklediği Hasan Öztürk oldu. CHP’nin 1’inci bölge üçüncü sırasındaki adayı Saadet Partisi kontenjanından geçtiğimiz lokal seçimlerde belediye başkanlığına da aday olan Mehmet Atmaca. Bursa 2’nci bölge ikinci sıra adayı ise Gelecek Partisi Genel Sekreteri Kani Torun oldu.

Sinan Ateş’in öldürülmesinin akabinde reaksiyonların odağında olduğu belirtilen MHP’nin birinci bölgede liste başı adayı değişmedi, MHP Genel Sekreteri İsmet Büyükataman yine aday yapıldı. MHP ikinci bölgede liste başında Fevzi Zırhlıoğlu aday olarak gösterildi.

Milliyetçi muhafazakâr seçmenlerin oylarını hedefleyen ÂLÂ Parti’de ise Bursa İl Başkanı Yüksel Selçuk Türkoğlu 1’inci bölge birinci sıradan aday olurken ikinci sırada İYİ Parti Eğitim Siyasetleri Lideri Sevinç Atabay yer aldı. İYİ Parti, Bursa 2’nci bölgede ilk sırada İYİ Parti Genel Yönetim Konseyi Üyesi Hasan Toktaş’ı aday gösterdi.

Bursa’da argümanlı olan HDP ise Yeşil Sol Parti listeleriyle alanda çalışıyor. HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz 2’nci bölge birinci sıradan aday gösterilirken birinci bölge birinci sırada HDP Bursa İl Eş Başkanı Ceylan Erol Erdoğan aday oldu. Sadece Bursa birinci bölgede seçime giren Türkiye Personel Partisi’nin liste başı ismi ise Barış İmzacılarından akademisyen Hakan Koçak olarak belirlendi.

GAZETECİ KAPLANOĞLU: BURSA’DAN SÜRPRİZ ÇIKMAYACAK

Bursa Muhalif gazetesinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ozan Kaplanoğlu’na göre Bursa’nın yaşadığı meseleleri Türkiye’nin genelinin yaşadığı meselelerden bağımsız düşünmemek gerekiyor. İşsizliğin her geçen gün tırmandığı Bursa’da, bilhassa göçmenlere karşı olumsuz tavır görülürken, bu kısmın fabrikalarda “ucuz emek” karşılığı çalıştırıldığını belirten Kaplanoğlu, “Bu tırnak içi milliyetçiliğimizin ikiyüzlülüğünü gösterir” dedi. 14 Mayıs seçimleri öncesinde siyasi havanın heyecan taşımadığını söz eden Kaplanoğlu kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bursa çok uzun yıllardır “sağ”ın yönettiği kent. Bursa’daki oy oranları Türkiye genelinin oy oranlarına denk gelir. Bu seçimlerde çok önemli bir heyecansızlık görüyorum. AKP’de heyecan yok. CHP’nin aday tanıtım toplantısında da heyecan göremedim. YETERLİ Parti’de ise heyecan var. Bir evvelki seçim periyoduna nazaran bir ivme kazandı. Yeşil Sol Parti 2’nci bölgede milletvekili çıkarmayı hedefliyor, büyük ihtimalle de çıkartacak. Bursa bilhassa MHP’nin kalelerinden biri lakin kan kaybetti. Sinan Ateş’in öldürülmesine reaksiyon verilmemesi bir sorun yarattı. AKP ve MHP kan kaybedecek ancak kıymetli olan CHP mi İYİ Parti mi HDP mi vekil kazanacak? Bursa’da Erdoğan’ın güçlü çıkacağını düşünüyorum. Kılıçdaroğlu Altılı Masa’yı bir ortaya getirdi, bir heyecan kazandırdı ancak Bursa tarihi itibariyle daima sağ. Gördüğüm kadarıyla Bursa’dan bir sürpriz çıkmayacak. Hiçbir partinin sürpriz yapacağını düşünmüyorum.”

‘DEĞİŞİM İSTİYORUM ARTIK YETER’

Özellikle ekonomik problemlerin birinci gündem olduğu Bursa’da sokakta ise istikrarlı bir hava hakim. Cumhur İttifakı’nı desteklediğini belirten seçmenlerin birçoğu ekonomik sıkıntıları anlatırken yeniden bunların tahlil adresi olarak AK Parti iktidarını görüyor. Muhalefet bloğunun seçimleri kazanması gerektiğini belirtenler ise değişim olması gerektiğini söylüyor.

Emekli Sevilay Önder’e nazaran bilhassa hayat pahalılığı baş edilemez seviyede. Orta gelirli olmasına rağmen zorlandığını, pazara gittiğinde soğan alıp almamayı düşündüğünü anlatan Lider, “Bu bize reva mı? Doğal gazı parasız yapmışmış. Niçin şimdiye kadar yapmadınız da seçim geldi her şeyi yapmaya başladınız?” dedi. Lider kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Sabahları huzursuz uyanıyorum. Seçim sonuçlarına bakacağım artık Hollanda mı kabul eder Almanya mı, orada sürücülük hamburgercilik yaparım. Kardeşim değişim olsun artık. 20 yıldır hiçbir şey yapmamış. ‘Yol yapmış’ diyorlar ancak ben otomobil alamıyorum ki yakıt alamıyorum ki gideyim. 20 yıl sonra ‘Şu kardeşinize yetki verin’. Sen 20 yıldır neredeydin? Niçin yapmadın? Değişim istiyorum artık kâfi.”

‘EKONOMİK MESELELER VAR, ALTILI MASA BANA İTİMAT VERMİYOR’

Emekli maaşlarının artırılması gerektiğini söyleyen, bilhassa market fiyatlarındaki fahiş artışların engellenmesi için adım atılmasını talep eden emekli Rüştü Karataş ise seçimlerde Cumhur İttifakı’nı destekleyeceğini söyledi. Ekonomik problemlerin kaynağı olarak “dış güçleri” işaret eden Karataş, “Cumhur İttifakı kazanır. Millet İttifakı’ndan beklentim yok, yapacaklarına inanmıyorum, takımlarının bu işi yapacağına inanmıyorum. Bunların deneyimleri var. Niçin bu kadar fiyat artışı oldu ona şaşırıyorum. Ekonomik problemler dış güçlerden bence, yoksa niçin bu kadar fiyat artsın?” sözlerini kaydetti.

Seçimlerin heyecanlı ve başa baş geçtiğini tabir eden Hüseyin Demirkıran da seçimlerde AK Parti’yi destekleyeceğini söyledi. En değerli sorunun işsizlik ve ekonomik sıkıntılar olduğunu tabir eden Demirkıran, “Ben AKP kazanır diye düşünüyorum. Yapılan bir sürü yatırım var bunların devamının gelmesi lazım. Türkiye’nin bekası için AKP’nin gelmesi lazım. Altı parti bir ortaya geldiler bu bana itimat vermiyor. Biz daha evvel koalisyon hükümetlerini yaşadık, birinin dediğini başkası onaylamıyor. İktisadın düzelmesi lazım, âlâ tarafıyla da makus tarafıyla da eleştireceksiniz. Muhalefet kazanırsa umut da olabilir, hüzünlenebiliriz de” diye konuştu.

’23 YAŞINDAYIM KENDİMİ GENÇ ÜZERE HİSSETMİYORUM’

Gündüzleri bir fabrikada çalışan akşamları ise ek iş olarak berberlik yapan İbrahim Ünlügöz bilhassa yüksek kiralardan ve hayat pahalılığından şikayetçi olduğunu söyledi. İktisadın “berbat” olduğunu söz eden Ünlügöz, “Geçinemiyoruz, ek iş yapıyoruz, bir şeylerin değişmesini istiyoruz. Kemal Kılıçdaroğlu daha uygun olabilir. Bunlar birleştikleri için oylar artabilir. 15 Mayıs’ta bir şeylerin değişmesi lazım. Kılıçdaroğlu birçok şey anlatıyor, bunların olması lazım. Biraz da olsa umutluyuz” dedi.

Genç seçmen Emirhan Eren de seçimlerden beklentisini “ekonominin biraz daha düzelmesi” cümleleriyle anlattı. Her şeyin ateş kıymeti olduğunu belirten Eren, “Halimden mutlu sayılırım lakin daha rahat yaşamak isterim. 23 yaşındayım ekonomiyi düşünmek istemiyorum. Bizim nesilden ya da bizden evvelki jenerasyondan isimlerin siyasete girmesi gerekiyor. Yaş farkımız ve baş farkımız da var. Kendimizi anlatamadığımızı düşünüyorum. Genç siyasetçiler Meclis’e girerse daha düzgün diyalog kurabilirler. Umutluyum, hoş şeyler olacak diye düşünüyorum. 23 yaşındayım ancak kendimi genç üzere hissetmiyorum, genç üzere hissetmek istiyorum” sözlerini kaydetti.

AK PARTİLİ KÖKÇIKARAN: ‘EKONOMİK GELİŞMELER YOK’ DİYE BİR CÜMLEYİ KİMSEYE KURMUYORUZ

AK Parti Seçim İşlerinden Sorumlu Bursa Vilayet Lider Yardımcısı Engin Kökçıkaran, seçmenin projeleri gerçekleştirebilecek ismin Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğunu düşündüğünü belirterek, “Dünyanın yaşamış olduğu ekonomik sorunlarla ilgili durumu da güzel ve güçlü atlatacağımız umudunu tekrar cumhurbaşkanımız liderliğinde olduğunu vatandaşımız görüyor. ‘Ekonomik gelişmeler yok’ diye bir cümleyi kimseye kurmuyoruz. Bunun tahlili varsa yeniden cumhurbaşkanımızda, AK Partimiz’de” dedi.

Bursa’nın AK Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a geçmişten bu yana çok güvendiğini tabir eden Kökçıkaran seçimlere dair ise, “Allah’ın müsaadesiyle takviyesi artırarak daha fazla oy oranıyla çıkacağız. Vatandaşın talep ettiği her yerde yanındayız. Açılışlarımıza bile öbür adayların vilayet mitinginden fazla iştirak var” diye konuştu.

CHP’Lİ PALA: HEDEFİMİZ KILIÇDAROĞLU’NUN YÜKSEK OYLA SEÇİLMESİ

Bursa’nın çok önemli sıkıntılarının olduğunu anlatan CHP Bursa 1’inci bölge birinci sıra adayı Prof. Dr. Kayıhan Pala’ya nazaran kentin birinci sorunu iktisat. İşçilerin geçinemediğini söz eden Pala, kentin sıkıntılarına dair, “Bursa’da 500 binin üzerinde emekli var. Çalışanlar hizmetlere ulaşmakta sorun yaşıyor, kent uygun yönetilemiyor. Havası kirli, su meseleleri var, trafik işin içinden çıkılamaz halde. Sıhhat meselelerine ve eğitime erişimde önemli sorunlar var. Bursa’nın hem merkezi hem de mahallî siyasetlerle bir an evvel yurttaşların rahat nefes alabileceği hale getirilmesi gerekiyor” dedi.

Saha çalışmalarında Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olarak birinci sırada çok önemli oy alma ihtimalini gözlediklerini belirten Pala kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Millet İttifakı olarak Bursa’da birinci ve ikinci bölgede toplam milletvekili sayısının yarısından fazlasını çıkartacağımızı saha çalışmalarımızda görüyoruz. Emelimiz Kemal Kılıçdaroğlu’nun çok daha yüksek bir oyla cumhurbaşkanı seçilmesi ve yüksek sayıda milletvekilini Meclis’e göndererek güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi bir an evvel hayata geçirebilmek.”

İYİ PARTİLİ ATABAY: YORGUN, MUTSUZ HEMŞERİLERİMİ GÖRMÜŞ OLDUM

İYİ Parti Eğitim Siyasetleri Lideri Sevinç Atabay Bursa 1’inci bölge 2’nci sıradan aday oldu. Yaklaşık iki haftadır alanda olduklarını söyleyen Atabay, “Karşılaştığımız esnafsa, ‘Yeter artık çok yorulduk kurtarın bizi’ diyor. Bir bayan çalışanla karşılaşıyorsak ‘İki gündür tıpkı yemekle yönetim ediyoruz, öbür yemek yapma ihtimalim yok’ diyor. Yorgun, mutsuz Bursalı hemşerilerimi görmüş oldum” sözlerini kullandı.

Kılıçdaroğlu’nun adaylığına büyük ilgi olduğunu, partisinin birinci bölgede dört, ikinci bölgede ise en az iki, üç milletvekili çıkarmak için çalıştığını anlatan Atabay, “Türkiye bu seçime hazır ve kararını vermiş durumda. Daima birlikte Millet İttifakı’nın iktidarında aydınlık günlere gidecek. Türkiye tarih yazacak Bursa da tarih yazacak” diye konuştu.

İPEKYÜZ: KUTUPLAŞMAYI YARATANLARA YANITI VERECEĞİZ

Yeşil Sol Parti’nin Bursa 2’nci bölge birinci sıradan adayı Batman Milletvekili Necdet İpekyüz de epey argümanlı. Açlığın, yoksulluğun ve geleceksizliğin Bursa’da herkesi öfkelendirdiğini belirten İpekyüz, “İnsanlar kirasını ödeyemiyor, çocuklarını okula gönderemiyor. Gelecekle ilgili tasa duyuyorlar. Gençler geleceği düşünemiyorlar bile. Beşerler, ‘Siz TOGG’dan kelam ediyorsunuz biz tok değiliz’ diyorlar” sözlerini kaydetti. Bursa’da oylarını ikiye katlamayı hedeflediklerini belirten İpekyüz seçime dair, “Bursa’da bir renk vermek istiyorsak, barışa, kutuplaştırmayı, açlığı yaratanlara şu karşılığı vereceğiz. Yeşil Sol’la birlikte Bursa’nın her yerinde varız, vekil sayımızı ikiye katlamayı en az üç vekil göndermeyi hedefliyoruz” dedi.

TİP’Lİ KOÇAK: BURSA EMEĞİN ADAYLARINI HAK EDİYOR

Barış imzacısı akademisyen Hakan Koçak, Bursa 1’inci bölgede Türkiye Emekçi Partisi’nin milletvekili adayı oldu. Geçmiş periyotta Bursa’da üst seviye bürokratların, iş insanlarının milletvekilliği yaptığını hatırlatan Koçak, “Oysa Bursa ezici çoğunluğu emekçilerden oluşan bir kent. On binlerce dokuma, besin çalışanı var. Münasebetiyle işçilerin problemleri gereğince lisana getirilememiş durumda. Biz bu talepleri ve meseleleri lisana getirme konusunda iddialıyız. Bursa emeğin adaylarını hak ediyor” diye konuştu.

Bursa’nın ayrıyeten üniversite açısından kıymetli bir kent olduğunu, bunun özgürleştirilmesi için çalışacaklarını, ekolojik sıkıntılara karşı da TİP olarak çabayı büyüteceklerini söyleyen Koçak şöyle devam etti: “Bursa’nın emek kenti olmasından hareketle Türkiye’de gerileyen emeğin haklarının tekrar elde edilmesi için çalışmak, sendikal özgürlükler üzere hususlarda Meclis’te tesirli bir muhalefet yapmak istiyoruz. Birinci bölge laiklik ve bayan hakları konusunda çok hassas seçmenin bulunduğu bölge. Millet İttifakı’nın gösterdiği Saadet Partili ve Gelecek Partili adaylar var. Laiklik ve bayan hakları konusunda hassas seçmenin dikkatini çekmek istiyoruz. 6284 sayılı yasaya ve İstanbul Sözleşmesi’ne karşı olan bir bakış açısının Meclis’e taşınması yerine bu mevzularda önemli çaba vermiş ve verecek olan bir aday kümesine oy vermelerinin değerini hatırlatmak istiyorum.”

ÖNCEKİ SEÇİMLERDE SONUÇLAR NASILDI?

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin oylandığı 2017 yılında yapılan referandumda Bursa yüzde 53,21 ile ‘Evet’, yüzde 46,79 ile ‘Hayır’ dedi.

2018 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan yüzde 55,5 oy alırken, CHP’nin adayı Muharrem İnce yüzde 31,5 oranında kaldı. İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener yüzde 8,2, Selahattin Demirtaş yüzde 3,5 oy alırken Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu yüzde 1,1’de kaldı.

2018 Genel Seçimlerinde AK Parti yüzde 46,2 oy alarak 11 milletvekili, CHP yüzde 22,7 oy alarak 5 milletvekili, İYİ Parti yüzde 12,4 ile MHP yüzde 10,7 ile 2’şer milletvekili çıkardı. HDP ise bu seçimlerde Bursa’dan yüzde 5,7 oranında oy aldı.

2019 yerel seçimlerinde CHP-İYİ Parti iş birliği kapsamında CHP adayı desteklendi. AK Parti ile CHP adayı ortasındaki başa baş yarışı AK Parti’nin adayı Alinur Aktaş yüzde 49,62 ile önde tamamladı. CHP’nin adayı Mustafa Bozbey yüzde 47,03 oyla ikinci oldu.

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et